ZEBRA staat voor Zelfbeschadiging Erkennen Begrijpen Reduceren & Accepteren. Ook staat de naam symbool voor de littekens die achterblijven op de huid van mensen die te maken hebben gehad met zelfbeschadiging.
Wij zijn een stichting die zich inzet voor het doorbreken van de taboes en stigma's op zelfbeschadiging en het delen van ons ervarings- en herstelverhaal. Voor zowel lotgenoten, de omgeving van lotgenoten als professionals in de GGZ en medische wereld.
ZEBRA staat voor Zelfbeschadiging Erkennen Begrijpen Reduceren & Accepteren. Ook staat de naam symbool voor de littekens die achterblijven op de huid van mensen die te maken hebben gehad met zelfbeschadiging.
Nicole is ZEBRA Voorlichting in 2015 begonnen vanuit haar eigen ervaringsdeskundigheid. in 2017 is Zebra Voorlichting officieel een stichting geworden. Nicole won in november 2016 de roos van Elisabeth (Elisabethfonds) voor haar voorlichtingen/activiteiten met ZEBRA en heeft besloten om vanaf dat punt de stichting vorm te gaan geven.
Marijke is maatschappelijk werkster en ondersteund de stichting met advies en houdt toezicht op de gang van zaken binnen de stichting.
Ilse is moeder van een dochter die depressief is en zichzelf beschadigt. Zij kwam vanaf het najaar 2017 bij onze ouder en naasten bijeenkomsten en ervoer daar veel steun en begrip. In 2019 volgde zij ons bestuurslid Sabine op in de functie van secretaris
Voor lotgenoten organiseren wij lotgenotendagen en thema middagen. Wij verzorgen ouder- en naastenavonden voor de omgeving van mensen die zichzelf beschadigen. Hier geven wij uitleg, beantwoorden wij vragen en geven wij tips mee die thuis toepasbaar zijn. Voor artsen en verpleegkundigen organiseren wij trainingen over bejegening en geven wij informatie over zelfbeschadiging. Voor GGZ professionals zijn wij een partner die graag meedenkt in het herstelproces van jongeren en (jong)volwassenen die te maken hebben met automutilatie.
Wij hopen het stigma en taboe op zelfbeschadiging te kunnen verminderen en daarmee het onderwerp meer bespreekbaar te maken in de (Nederlandse) samenleving. Door meer in de openheid te treden met dit onderwerp hopen wij dat mensen die kampen met deze problematiek eerder aan de bel trekken en geholpen kunnen worden.
Daarnaast zijn wij ervan overtuigd dat wanneer de omgeving (ouders/partners & naasten), de hulpverleners (GGZ) en artsen/medici/verpleegkundigen meer van het onderwerp Zelfbeschadiging weten er op een meer begripvolle wijze gereageerd kan worden, wat het herstel van lotgenoten ten goede komt.
In ons overzicht evenementen vindt u de activiteiten die nog plaatsvinden. Ook kunt u kijken bij ‘voor wie’ en daar de keus maken uit lotgenoten, ouders/naasten, hulpverleners of artsen/verpleegkundigen om de activiteiten binnen uw interessegebied weer te geven.
Wij zijn een stichting zonder winstoogmerk en proberen de kosten zo laag mogelijk te houden. Echter kost de huisvesting en het (gratis) aanbieden van lotgenoten- en ouder/naastenbijeenkomsten veel geld. Daarom zijn wij afhankelijk van donaties. U kunt ons helpen door donateur te worden maar bijvoorbeeld ook door zelf sponsoracties op te zetten voor onze stichting of vrijwilligerswerk te doen voor ons. Meer informatie via info@zebravoorlichting.nl
Stichting Zebra Voorlichting hoopt op korte termijn in het bezit te zijn van een ANBI status. ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling met als RSIN nummer: 857369064.
Stichting Zebra Voorlichting heeft als doelstelling het verzorgen van zelfbeschadiging vanuit ervaringsdeskundigheid. Voor zowel lotgenoten, ouders/naasten, professionals in de zorg en GGZ. Tot dit doel behoort niet het doen van uitkering aan de oprichter of hen die deel uit maken van de organen van de stichting.
De bestuursleden kunnen aanspraak maken op een onkostenvergoeding van maximaal € 250,00 per maand afhankelijk van de werkzaamheden / onkosten.
De vrijwilligers worden betaald conform een onkostenvergoeding met een maximum van € 170 per maand, € 1700 per jaar. Externe sprekers/deskundigen worden gecompenseerd met een kleinigheidje in de vorm van een bos bloemen of cadeaubon van maximaal € 20,00 per keer.
Alle bovenstaande vergoedingen (met uitzondering van de vrijwilligersvergoeding) worden pas gedaan als de schuld van de oprichting afbetaald is.
Ons beleidsplan bekijkt u hier.
Beleidsplan Stichting Zebra Voorlichting
Bekijk hier onze jaarcijfers en jaarverslag 2018:
Hoe ga je om met een patiënt die zichzelf beschadigt heeft? Verdoof je wel of niet? Wat verwacht een patiënt die met een zelf toegebrachte wond op de SEH komt? Is het aandacht vragen? Waarom komt deze patiënt elke week weer opnieuw?
Zomaar wat vragen die bij u te binnen kunnen schieten op het moment dat u een patiënt behandeld met wonden die hij of zij zichzelf opzettelijk heeft toegebracht. Graag komen wij bij u in de praktijk om uw team, staff op de SEH of verpleegkundigen voor te lichten over zelfbeschadiging. Vanuit ervaringsdeskundigheid beantwoorden wij uw vragen en leggen wij interessante stellingen aan u voor.
Een interactieve voorlichting waarbij zowel feiten, achtergrondproblematiek, ervaringsverhalen als stellingen en ruimte voor discussie onderdeel van het programma zijn
Wij organiseren naast de ‘voorlichtingen op locatie’ ook 2 keer per jaar een inloopvoorlichting. Voor mensen die werkzaam zijn binnen huisartsenpraktijken, spoedeisende hulp afdelingen of huisartsenposten. Deze avonden zijn ook toegankelijk voor studenten die een opleiding volgen in deze richting.
De eerstvolgende inloop-bijeenkomst is binnenkort. Houdt onze website/facebook in de gaten voor meer informatie hierover. De kosten bedragen € 10,- per deelnemer (studenten krijgen een korting van € 5,00). Aanmelden kan via info@zebravoorlichting.nl onder vermelding van uw naam, functie en praktijk/ziekenhuisnaam
“Nicole heeft meerdere lessen over ‘zelfbeschadiging’ verzorgd voor de HBO-V GGZ studenten. De reacties van de studenten , werkzaam in algemeen ziekenhuis, geestelijke gezondheidszorg en wijkzorg, waren erg positief. Reden hiervoor is dat de inhoud op maat is; persoonlijk, theoretisch onderbouwd, openhartig en met humor. Mijn indruk is dat Nicole bij de aanwezigen aandachtig houdt door de mix van deze kwaliteiten. Hierdoor schetst ze geen beeld van ‘zielige mensen die zelfbeschadiging toepassen’ maar van autonome mensen met een ineffectieve wijze van omgaan met klachten.
Aanrader!”
Paul Oosterholt, Docent Academie Gezondheidszorg
Als hulpverlener wil je graag een cliënt zo goed mogelijk begeleiden. Echter is zelfbeschadiging en de daaraan ten grondslag liggende problematiek complexe materie. Het is ingewikkeld om te begrijpen wat er in het hoofd van iemand omgaat die zichzelf moedwillig pijn doet en zelfs het eigen lichaam verminkt.
Met een ervaringsdeskundige in gesprek gaan kan verheldering geven over het denkpatroon van iemand die zichzelf beschadigd. De vragen die u niet aan cliënten kan of mag stellen kunt u hier wel kwijt.
Wij verzorgen zowel voorlichtingen in teams als advies op individueel niveau. Ook kunnen wij bijstaan in het begeleiden van gesprekken met cliënten waar u het gevoel heeft vast te lopen op het gebied van het zelfbeschadigende gedrag. Hierin nemen wij dan een extern – adviserende rol aan.
Wij organiseren voorlichtingen voor teams in de GGZ enkel op afspraak. Dit zijn altijd besloten bijeenkomsten in verband met de eventueel te bespreken casussen.
Voor vragen of informatie kunt u contact opnemen met Nicole van Zebra Voorlichting via nicole@zebravoorlichting.nl.
“Het was fijn om even te sparren met iemand die een aantal jaar geleden ‘aan de andere kant van de tafel zat’. Om samen te kijken waarom het behandelplan wat we hebben opgesteld zo stagneert.” *POH-GGZ*
“De cliënt reageerde goed op het ervaringsverhaal. Het is vooral de combinatie van ervaring, herstel en begrip die maakt dat de cliënt zich gehoord voelde en daarmee de deur weer open was voor behandeling van mij” *psycholoog*
“Ik merkte dat ik vaak opmerkingen maak die onbewust kwetsend kunnen zijn voor iemand die te maken heeft met zelfbeschadiging. Een hele verhelderende middag. Een aanrader voor elke (ggz) hulpverlener!” *sociaal psychiatrisch verpleegkundige*
“Een mooie discussie over het gebruik van non-zelfbeschadigingsovereenkomsten. Bijzonder hoe Nicole als ervaringsdeskundige zowel de kant van cliënt als die van hulpverlener kan invoelen en daarmee de discussie een meerwaarde geeft” *psychiater*
Toen ik mijzelf beschadigde voelde ik mij vooral alleen, eenzaam, niet gezien en niet gehoord. Ik had het gevoel dat niemand mij begreep. Tot ik in contact kwam met lotgenoten. Er zijn een aantal plekken waar je enorm veel lotgenoten kunt vinden. Zo heb ik zelf enorm veel aan het forum van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging gehad in de tijd dat ik mijzelf beschadigde.
Mensen die naar me luisterden, me tips gaven als ik even niet meer wist hoe ik in de jungle van GGZ netwerken moest overleven of gewoon even vroegen hoe het met me ging. Voor online lotgenotencontact verwijzen wij dan ook graag door naar het forum van de LSZ.
Wij verzorgen een aantal keren per jaar gespreksgroepen en lotgenotendagen. De gespreksgroepen zijn gericht op bepaalde thema’s binnen het onderwerp zelfbeschadiging. De lotgenotendagen zijn vooral dagen om anderen te ontmoeten, hoop te putten uit herstelverhalen en ‘jezelf zijn’
Wij organiseren naast de ‘lotgenotendagen’ ook regelmatig gespreksgroepen met een thema.
De exacte data voor onze activiteiten vind je op deze pagina
De bijeenkomsten die wij organiseren zijn:
– Gespreksgroepen: In gesprek gaan met lotgenoten en ervaringsdeskundigen. Om elkaar te inspireren, je begrepen te voelen of gewoon eens te horen hoe anderen tegen dezelfde dingen aanlopen.
De gespreksgroepen zijn laagdrempelig. Je hebt geen verwijzing nodig (het is ook geen hulpverlening, enkel een soort zelfhulp), kan gewoon binnenkomen en uiteraard is dit kosteloos.
Wegens de beschikbare plekken vragen wij mensen wel vooraf door te geven of ze komen (via de email nicole@zebravoorlichting.nl) zodat we een plek voor je kunnen reserveren. Er kunnen per gespreksgroep 8 lotgenoten deelnemen.
– Self Injury Awareness Day: 1 maart is het altijd wereldwijde SIAD. We besteden hier ieder jar samen met onze lotgenoten aandacht aan.
– Zelfzorgdagen: Dagen in het teken van zelfzorg. Op diverse plekken in Nederland. Workshops, activiteiten om kennis mee te maken en vooral een fijne middag hebben
– Zomeractiviteit: Meestal een picknick in een centraal gelegen plaats. American style (iedereen neemt iets lekkers mee).
– Kerstactiviteit: Feestdagen zijn gecompliceerd en soms vervelend als je alleen bent of juist met familie door moet brengen terwijl die banden ingewikkeld zijn voor je. Daarom organiseren wij in de week voor kerst een kerstlunch voor lotgenoten.
“De themamiddag was enorm fijn. We hebben gepraat, gelachen, gehuild. Even niet met een hulpverlener praten maar met gelijkgestemden over mijn problemen” *lotgenoot*
“Ik vond het heel erg eng om te komen maar ik heb absoluut geen spijt. Het was fijn om te praten met een ervaringsdeskundige en de andere lotgenoten. Om herkenning en begrip te krijgen en een duwtje in de goede richting” *lotgenoot*
Omgaan met een zoon, dochter, broer, zus, vriend, vriendin, man of vrouw die zichzelf beschadigt is gecompliceerd. Het roept enorm veel gevoelens bij uzelf op en vaak voelt u zich machteloos in hoe u kunt helpen. Een enorme berg aan vragen, maar vaak kunt u niet bij uw naaste terecht omdat hij of zij het te moeilijk vind om erover te praten.
Wij verzorgen ouder- en naastenavonden voor mensen die in hun directe omgeving te maken hebben met iemand die zichzelf beschadigt. Wat helpt wel? Wat helpt niet? Wat kun je doen? En hoe ga je om met je eigen gevoelens?
Een interactieve voorlichting waarbij zowel feiten, achtergrondproblematiek, ervaringsverhalen als uw eigen verhaal en vragen onderdeel van de avond zijn.
Wij organiseren naast de ‘ouderavonden’ ook regelmatig avonden bij mensen op locatie. Mocht u zelf een groep(je) ouders samen kunnen stellen in uw regio dan komen wij bij u op locatie.
De avonden in Enschede kunt u hier bekijken. Andere ouders ontmoeten, elkaar steunen, herkenning vinden in elkaars verhaal en leren van elkaars situaties. Daarnaast even sparren met gelijkgestemden. De avonden worden geleid door een ervaringsdeskundige
De avond is kosteloos voor ouders en naasten. Mede dankzij de financiële steun van Wij Zijn Mind. Wij vragen enkel een kleine bijdrage voor de koffie en thee en zijn enorm dankbaar indien u donateur wilt worden of een vrije gift wilt geven voor onze stichting.
De opvolgbijeenkomsten zijn voor de ouders en naasten die op een eerdere ouder/naastenbijeenkomst zijn geweest en even willen sparren over hoe het nu gaat of behoefte hebben aan contact met andere ouders.
Aanmelden kan via info@zebravoorlichting.nl
“Ik had geen hoop meer dat het nog goed kwam met mijn dochter maar nu ik jou verhaal hoor en hoor hoe jij het hebt gedaan en hoe sterk jij bent krijg ik weer hoop” *moeder van een lotgenoot*
“Een avond waarbij ik concrete handvatten kreeg om om te gaan met de problematiek waar wij dagelijks mee te maken hebben bij onze dochter. Dankjewel ZEBRA Voorlichting voor de informatie, jouw verhaal en vooral de concrete tips om te leren omgaan met zelfbeschadiging”. *vader van een zoon van 16 die zichzelf beschadigd*
Wij organiseren diverse themamiddagen voor lotgenoten en inloopavonden voor ouders en naasten. Voor artsen, verpleegkundigen en professionals in de zorg stemmen wij graag de datum met u af. Hiervoor kunt u contact met ons opnemen.
In de mediasectie vind u onze interviews en nieuwspublicaties
12 december 2019 van 13.00 – 16.00, Locatie volgt nog
Haar zelfbeschadiging is erger dan die van mij
Door: Meike van MeiZorg
Een vraag die op het eerste gezicht vrij bizar overkomt: wanneer is zelfbeschadiging erg genoeg? Zelfbeschadiging is altijd erg. Dat is iets wat wij als lotgenoten allemaal zullen beamen. Maar voelen we dit ook echt zo?
We vergelijken allemaal. Ik hoor het regelmatig: “Ik heb mezelf nooit echt beschadigd. Ja, een paar krasjes, maar niet echt.” Of: “Ik heb geen littekens, dus bij mij was het niet echt.” Hoe kan het niet echt zijn als je je zo wanhopig voelt dat je ervoor kiest om je eigen lichaam iets aan te doen?
Op een forum over zelfbeschadiging is het regelmatig onderwerp van discussie, vergelijken. “Mijn zelfbeschadiging stelt niets voor als ik de verhalen hier lees.” “Ik voel me zo’n aansteller als ik over mijn zelfbeschadiging schrijf, want ik hoef nooit gehecht te worden.” “Bij mij valt het allemaal wel mee, ik zou soms willen dat het erger was zodat ik serieus genomen zou worden.” Het breekt mijn hart als ik dit soort dingen lees. Ook al weet ik dat het voor een deel onvermijdelijk is. Vergelijken doen we allemaal, we vergelijken die cijfers die we op school halen met die van klasgenoten, ons huis met dat van vrienden en ons inkomen met dat van collega’s.
Het gevaar bij vergelijken van zelfbeschadiging is dat het ertoe leidt dat zelfbeschadiging ‘normaal’ wordt. Ik heb dit zelf ook ervaren. Ik herinner me nog heel goed dat een therapiegenootje tegen mij zei dat ze erg geschrokken was van mijn zelfbeschadiging, want die vond ze heel heftig. Ik haalde mijn schouders op en zei: “dat valt wel mee hoor, ik ken ergere verhalen.” Achteraf schrok ik hiervan. Ik maakte het voor mezelf bijna normaal wat ik deed, want ik kende zoveel mensen die het deden, waarvan sommigen ‘ernstiger’ dan ik. Het behoeft geen uitleg dat dat het een stuk moeilijker maakt om ermee te stoppen. Waarom zou je stoppen met iets dat wel meevalt? Totdat ik aan een vraag dacht die iemand me eerder gesteld had: “stel dat je wat je bij jezelf gedaan hebt bij mij zou doen.” Ik stelde het me voor en het voelde afgrijselijk. Zoiets zou ik nooit doen. Maar ik deed het wel, bij mezelf.
Zelfbeschadiging is een uiting van pijn, wanhopig en heftige emoties, net als huilen. Sommige mensen huilen een paar stille tranen, anderen huilen met harde geluiden en veel snot. Als iemand gehuild heeft vraag je niet: “hoe hard huilde je dan?” of “kan je nu nog zien dat je gehuild hebt?” Je vraagt naar iemands pijn, wat iemand aan het huilen maakte. Zo is het ook met zelfbeschadiging. Het gaat niet om de manier waarop je jezelf beschadigd of hoe (on)zichtbaar dat is. Het gaat om de pijn die erachter ligt.
Als je iemand met littekens ziet, kun jij dan denken: ‘dat is iemand net als ik, die heeft veel pijn (gehad)’ of ga je meteen vergelijken? Kan jij voorbij je eigen wonden en littekens kijken naar wat erachter zit? Respecteer jij je littekens zoals ze zijn of moeten ze anders zijn, kleiner, groter, dikker, dunner? En hoe zou het zijn als jij de littekens van een ander zou hebben? Zou dat jou van binnen veranderen? Zou dat jouw pijn meer of minder maken?
Achter de littekens, of beter gezegd, achter de huid (want niet bij iedereen is de zelfbeschadiging nog zichtbaar) zijn we allemaal hetzelfde. We hebben allemaal pijn waar we niet goed mee om kunnen gaan of niet goed mee om konden gaan. Gelukkig kan ik nu het laatste zeggen.
‘Zelfbeschadiging is een ernstig symptoom van een onderliggende problematiek’
Eén van de kenmerken van een borderline persoonlijkheidsstoornis is zelfbeschadiging. Net als borderline is dit een onderwerp vol stigma’s en vooroordelen. Uit onwetendheid of onbegrip worden de raarste dingen geroepen, waardoor de angst en schaamte bij diegene die zichzelf beschadigt alleen maar toeneemt. De Landelijke Stichting Zelfbeschadiging maakt zich al jaren hard voor deze laatste groep. Zo proberen ze via voorlichting, campagnes en lotgenotencontact het taboe op zelfbeschadiging te doorbreken. Nicole ter Morsche (27) deelt die wens en heeft daarom eind 2015 ZEBRA Voorlichting opgericht, zodat ze in noordoost Nederland haar steentje kan bijdragen.
Door een heftig trauma in haar jonge kinderjaren had Nicole een sterk verminderd zelfbeeld en miste daardoor zelfvertrouwen. Ze begon zich in haar tienerjaren te beschadigen. Er volgden meerdere diagnoses, zoals PTSS, depressie en een dysthyme stoornis. Na acht lange jaren verschillende soorten therapie te hebben gevolgd, kan ze inmiddels zeggen dat het de laatste vijf jaar goed met haar gaat. Ook snijdt ze zichzelf al lange tijd niet meer. Inmiddels is ze moeder van twee zoons en zet ze haar ervaringsdeskundigheid in om lotgenoten bij te staan. Zo organiseert ze maandelijks verschillende activiteiten, zoals gespreksgroepen, themamiddagen, ouderavonden en af en toe een lotgenotenpicknick. Daarnaast geeft Nicole ook voorlichting aan artsen, verpleegkundigen en hulpverleners van de GGZ.
‘ZEBRA staat voor Zelfbeschadiging Erkennen Begrijpen Reduceren & Accepteren,’ verduidelijkt Nicole. ‘Ook staat de naam symbool voor de littekens die achterblijven op de huid van mensen die te maken hebben gehad met zelfbeschadiging.’ Met ZEBRA Voorlichting wil ze verschillende doelgroepen aanspreken. ‘Ik hoop voor lotgenoten een steun te kunnen zijn door hun omgeving goed voor te lichten. Ik ben er namelijk van overtuigd dat als (GGZ) hulpverleners, medisch personeel (Spoedeisende Hulp en Huisartsenpost) en naasten of ouders meer begrijpen van zelfbeschadiging het onderwerp meer bespreekbaar wordt. Dat maakt ook het zoeken naar hulp toegankelijker. Daarnaast organiseer ik gespreksgroepen voor lotgenoten waarbij ik me vooral richt op ‘de positieve kant’. Dus hoe of waar zoek je hulp, hoe kun je herstellen en welke stappen wil je maken? ZEBRA Voorlichting biedt absoluut geen therapie, maar wel een luisterend oor en de mogelijkheid om ervaringen met elkaar te delen.
Voor naasten organiseer ik avonden waar zij hun ervaringen en zorgen kunnen delen en waar ik de koppeling leg tussen de ‘naaste’ en de ‘lotgenoot’. Ik kan namelijk als moeder enorm goed begrijpen waarom je alle mesjes uit de keukenla haalt op het moment dat je ontdekt dat je zoon of dochter zich snijdt. Maar als lotgenoot kan ik uitleggen hoe dat juist een gevoel geeft van ‘niet vertrouwd te worden’ en je daardoor nóg schuldiger te voelen. Daarnaast hoop ik met ZEBRA te bereiken dat zelfbeschadiging een onderwerp van gesprek kan en mag zijn. Vaak vinden mensen het nog maar een beetje eng of raar als ze er weinig mee te maken hebben gehad. Ik hoop te laten zien dat ik een aardige meid ben, met een gezin, een leuke baan, een mooie stichting én een verleden van zelfbeschadiging. Niet het stigma van de ‘gothic 13-jarige’ wat helaas nog vaak heerst in de maatschappij. Of dat het een probleem is van pubermeisjes. Terwijl er ook veel (jong)volwassenen kampen met deze problematiek én ook jongens!’
ZEBRA Voorlichting wil af van stigma‘Zelfbeschadiging is een ernstig symptoom van een onderliggende problematiek,’ legt Nicole uit. ‘Soms van ernstige trauma’s, soms van een persoonlijkheidsstoornis zoals borderline, maar ook van een depressie of bijvoorbeeld autisme. De onderliggende problemen kunnen enorm verschillen van elkaar. Maar wat mensen die zichzelf beschadigen vaak aangeven in de gespreksgroepen is dat zij allemaal kampen met schuldgevoelens en schaamte. Vaak niet eens naar zichzelf – hoewel ze hun eigen lichaam beschadigen – maar naar de omgeving. En dat is iets wat ik heel erg herken uit die tijd. Ik vond het vreselijk… voor mijn omgeving. Ik was constant bezig met ‘stoppen mezelf te beschadigen’ maar werkte ondertussen niet aan de onderliggende trauma’s en problematiek. Pas toen ik uiteindelijk het ‘stoppen met zelfbeschadiging’ los kon laten en de onderliggende problemen ging aanpakken, kwam er langzaam verbetering. En langzaamaan schoof de drang om mezelf te beschadigen steeds meer naar de achtergrond. Ik leerde om mezelf geven – iets wat ik NOOIT had gedacht te kunnen leren – en goed te zijn zoals ik ben. Mezelf te accepteren. In babystapjes, met heel veel terugvallen en moeilijke momenten, maar ik heb het geleerd. En dat is wat mensen die zichzelf beschadigen moeten weten. Je kan ervan herstellen, al lijkt het nog zo uitzichtloos. Het kan écht.’
Nicole is ervan overtuigd dat het onderwerp zelfbeschadiging meer uit de schaduw moet komen, omdat het nu vaak een onbesproken onderwerp blijft. ‘Mensen durven er niet naar te vragen,’ legt ze uit. ‘Zijn ze bang voor het antwoord? Of zijn ze bang om je te kwetsen? Ik heb liever dat mensen me de oren van mijn kop vragen, zodat ze beter snappen wat zelfbeschadiging inhoudt. Ik denk dat als mensen vaker horen over zelfbeschadiging – wat het voor mensen betekent, waarom mensen het doen en dat er veel problemen aan ten grondslag liggen – dat er meer begrip komt. Vaak zien mensen alleen de verwonding of littekens en hebben daar een oordeel over, terwijl ze niet het verhaal erachter kennen. Ook ik snap heel goed dat erg veel mensen die zichzelf beschadigen die openheid naar buiten niet willen of kunnen geven. Dat eerlijk zijn naar je omgeving moeilijk en eng is weet ik als geen ander. Toen ik er middenin zat, durfde ik ook absoluut niet wat ik nu doe qua openheid. En toch geeft het me nu ook een soort van rust. Dat ik nu ECHT mag zijn wie ik ben. Met mijn littekens.’
Praten, praten en nog eens praten moet het stigma op zelfbeschadiging verkleinen of zelfs de wereld uit helpen. ‘Zorg dat het onderwerp bespreekbaar wordt,’ vertelt Nicole overtuigd. ‘Zonder mensen ongevraagd te beladen met informatie ga ik het gesprek nu niet meer uit de weg. Als iemand vraagt hoe ik aan een litteken kom of waarom ik niet mee ga zwemmen, antwoord ik eerlijk. En vaak komt er dan een gesprek op gang. Als ik wel ga zwemmen en iemand staart me aan, ga ik met diegene in gesprek in plaats van me te schamen voor wie ik ben.’
Nicole is vroeger zelf meerdere keren slecht behandeld op de Spoedeisende Hulp en Huisartsenpost. Dat varieerde van onverdoofd hechten, uitschelden, wegsturen tot brandwonden niet goed verzorgen of koelen. Haar advies is duidelijk: ‘Geef je grens aan! Je mag vragen om een andere hulpverlener. Je mag ze verplichten je te verdoven tijdens het hechten. Je mag behandeling eisen als ze je wegsturen. Probeer vooral bij jezelf te blijven en te omschrijven wat het met jou doet. Daarnaast is het belangrijk om misstanden te melden. Wij zijn MIND en de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging hebben op 1 maart (Self Injury Awareness Day) ook aandacht besteed aan dit onderwerp en een meldpunt gestart naar de misstanden. Daarnaast mag je, als je slecht behandeld bent, een klacht indienen en ik kan dit zeker aanraden. Ik heb het nooit gedaan en daar heb ik achteraf in twee gevallen wel spijt van. Waarom? Omdat ik weet dat deze artsen later ook bij andere lotgenoten buiten het boekje zijn gegaan. Wellicht had een klacht van mij het verschil kunnen maken.’
Nicole hoopt tot slot dat haar verhaal anderen inspireert. ‘Ik doe ZEBRA niet alleen. Ik word gesteund door een bestuur met nog een andere lotgenoot en iemand die in de hulpverlening werkt. Daarnaast hebben we een aantal vrijwilligers die ons af en toe ondersteunen. Samen staan we sterk en samen kunnen we een verschil maken. Ik ben hersteld, ook al dacht ik dat dat nooit zou gebeuren. En van bepaalde diagnoses zal ik niet afkomen. Zo merk ik nog steeds sporadisch dat ik last heb van de dysthyme dagen. Maar ik weet wel hoe ik er nu mee om moet gaan.’
Zelfbeschadiging
De term ‘zelfbeschadiging’ is de vertaling van het Engelse ‘self-harm’ en omvat alle gedragingen die verwondingen/letsel aan de eigen huid of het lichaam toebrengen zonder de intentie te hebben het leven te willen beëindigen. Hierbij kun je denken aan snijden, branden, krassen, krabben, maar ook aan haren trekken, hoofdbonken, voorwerpen in het lichaam brengen of schadelijke stoffen innemen. Zelfbeschadiging is een uiting van psychische pijn, boosheid of verdriet en komt vaker voor dan je denkt. De handeling is op de persoon zelf gericht en niet op anderen. Ieder jaar komen in Nederland rond de 15.000 mensen die zichzelf beschadigen terecht op de Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis.
(Bron: Landelijke Stichting Zelfbeschadiging)
Elke maand brengen wij een nieuwsbrief uit. Wilt u deze in uw email ontvangen? Klik dan hier
Hier lees je de laatste nieuwsbrief
Wil jij helpen om de taboes op zelfbeschadiging te doorbreken? Heb jij een goed idee of wil jij iets voor de stichting doen? Laat het ons weten.
Deel onze berichten op social media en tip ons over berichten die wij zouden moeten delen.
Neem contact opVolg ons op Social Media. Wij zijn onder andere actief op facebook, twitter en instagram!
Het opzetten van de stichting gepaard gegaan met hoge kosten en hebben wij nog geen aanspraak kunnen doen op fondsen en subsidies. Wij zijn dan ook erg blij met donaties.
Donateur wordenHeb jij (zelf of in je omgeving) te maken gehad met zelfbeschadiging en wil jij je inzetten om taboes te doorbreken? Stuur je motivatie naar ons toe!
Solliciteer nuHeb jij een goed idee voor onze stichting? Of denk jij dat jij een rol kunt invullen binnen onze stichting? Heb jij (zelf of in je omgeving) te maken gehad met zelfbeschadiging en wil jij je inzetten om taboes te doorbreken? Of heb jij een goed idee om fondsen te werven of donateurs te werven? Stuur je motivatie naar ons toe!
Wij zijn altijd op zoek naar mensen die goede ideeën hebben hoe wij onze stichting verder kunnen ontwikkelen. Ben jij een ster met social media? Heb jij goede ideeën voor donaties en sponsoren? Weet jij hoe je fondsen kunt werven? Heb jij een idee wat past bij onze visie? Of heb jij een ander idee hoe jij als vrijwilliger voor ons aan de slag kan? Wij zijn erg benieuwd en horen graag jouw plannen en ideeën!
Wij proberen uw bericht zo spoedig mogelijk te beantwoorden. Voor het boeken van voorlichtingen of lezingen vragen wij u uw telefoonnummer in het bericht te vermelden zodat wij contact met u op kunnen nemen om een datum af te stemmen.
Info@zebravoorlichting.nl
ZEBRA Voorlichting Boulevard 1945- 3 7511 AA ENSCHEDE
053-203 24 64
Stichting Zebra Voorlichting Stichting Zebra Voorlichting, gevestigd aan Boulevard 1945-3 7511 AA Enschede, is verantwoordelijk voor de verwerking van persoonsgegevens zoals weergegeven in deze privacyverklaring.
Contactgegevens:
www.zebravoorlichting.nl Boulevard 1945-3 7511 AA Enschede 0612672251
Nicole ter Morsche is de Functionaris Gegevensbescherming van Stichting Zebra Voorlichting Hij/zij is te bereiken via Nicole@zebravoorlichting.nl
Stichting Zebra Voorlichting verwerkt uw persoonsgegevens doordat u gebruik maakt van onze diensten en/of omdat u deze zelf aan ons verstrekt. Hieronder vindt u een overzicht van de persoonsgegevens die wij verwerken:
Onze website en/of dienst heeft niet de intentie gegevens te verzamelen over websitebezoekers die jonger zijn dan 16 jaar. Tenzij ze toestemming hebben van ouders of voogd. We kunnen echter niet controleren of een bezoeker ouder dan 16 is. Wij raden ouders dan ook aan betrokken te zijn bij de online activiteiten van hun kinderen, om zo te voorkomen dat er gegevens over kinderen verzameld worden zonder ouderlijke toestemming. Als u er van overtuigd bent dat wij zonder die toestemming persoonlijke gegevens hebben verzameld over een minderjarige, neem dan contact met ons op via info@zebravoorlichting.nl, dan verwijderen wij deze informatie.
Stichting Zebra Voorlichting verwerkt uw persoonsgegevens voor de volgende doelen:
Stichting Zebra Voorlichting neemt [wel / niet] op basis van geautomatiseerde verwerkingen besluiten over zaken die (aanzienlijke) gevolgen kunnen hebben voor personen. Het gaat hier om besluiten die worden genomen door computerprogramma’s of -systemen, zonder dat daar een mens (bijvoorbeeld een medewerker van Stichting Zebra Voorlichting) tussen zit. Stichting Zebra Voorlichting gebruikt de volgende computerprogramma’s of -systemen: [aanvullen met naam van het systeem, waarom het gebruikt wordt, onderliggende logica, belang en verwachte gevolgen voor betrokkene]
Stichting Zebra Voorlichting gebruikt alleen technische en functionele cookies. En analytische cookies die geen inbreuk maken op uw privacy. Een cookie is een klein tekstbestand dat bij het eerste bezoek aan deze website wordt opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone. De cookies die wij gebruiken zijn noodzakelijk voor de technische werking van de website en uw gebruiksgemak. Ze zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren. U kunt zich afmelden voor cookies door uw internetbrowser zo in te stellen dat deze geen cookies meer opslaat. Daarnaast kunt u ook alle informatie die eerder is opgeslagen via de instellingen van uw browser verwijderen.
U heeft het recht om uw persoonsgegevens in te zien, te corrigeren of te verwijderen. Daarnaast heeft u het recht om uw eventuele toestemming voor de gegevensverwerking in te trekken of bezwaar te maken tegen de verwerking van uw persoonsgegevens door Stichting Zebra Voorlichting en heeft u het recht op gegevensoverdraagbaarheid. Dat betekent dat u bij ons een verzoek kunt indienen om de persoonsgegevens die wij van u beschikken in een computerbestand naar u of een ander, door u genoemde organisatie, te sturen. U kunt een verzoek tot inzage, correctie, verwijdering, gegevensoverdraging van uw persoonsgegevens of verzoek tot intrekking van uw toestemming of bezwaar op de verwerking van uw persoonsgegevens sturen naar info@zebravoorlichting.nl. Om er zeker van te zijn dat het verzoek tot inzage door u is gedaan, vragen wij u een kopie van uw identiteitsbewijs met het verzoek mee te sturen. Maak in deze kopie uw pasfoto, MRZ (machine readable zone, de strook met nummers onderaan het paspoort), paspoortnummer en Burgerservicenummer (BSN) zwart. Dit ter bescherming van uw privacy. We reageren zo snel mogelijk, maar binnen vier weken, op uw verzoek. Stichting Zebra Voorlichting wil u er tevens op wijzen dat u de mogelijkheid heeft om een klacht in te dienen bij de nationale toezichthouder, de Autoriteit Persoonsgegevens. Dat kan via de volgende link: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/contact-met-de-autoriteit-persoonsgegevens/tip-ons
Stichting Zebra Voorlichting neemt de bescherming van uw gegevens serieus en neemt passende maatregelen om misbruik, verlies, onbevoegde toegang, ongewenste openbaarmaking en ongeoorloofde wijziging tegen te gaan. Als u de indruk heeft dat uw gegevens niet goed beveiligd zijn of er aanwijzingen zijn van misbruik, neem dan contact op met onze klantenservice of via info@zebravoorlichting.nl
Op 10 september 2019 is het wereldwijde suicide preventie dag.
Een belangrijke dag omdat we jaarlijks nog te veel mensen, geliefden, vrienden & kinderen verliezen door suicide.
Om stil te staan bij deze dag lichten we vanuit zebra voorlichting dit jaar een aantal ervaringsverhalen vanuit verschillende perspectieven uit, delen we wat voor hulpbronnen er onder andere zijn en ontkrachten we een aantal stigma’s, waaronder een aantal gerelateerd aan zelfbeschadiging.
ZEBRA staat voor Zelfbeschadiging Erkennen, Begrijpen, Reduceren & Accepteren.
Hoe is het eigenlijk om suïcidaal te zijn?
Kun je nog functioneren, is er alleen maar negativiteit?
Een aantal lotgenoten delen hun verhaal over hun relatie met suïcidaliteit.
Ik ben een visuele denker, waardoor voor mij mijn suïcidaliteit in mijn hoofd een vorm heeft van een zwarte draad in een complexe vlecht van kleur. Vroeger was deze vlecht voornamelijk zwart, met hier en daar een klein beetje kleur. Nou geef ik toe dat mijn depressie dezelfde kleur heeft gehad in deze vlecht, dus die zijn voor mij vrij interwoven.
Handig om te weten is dat ondanks de hoeveelheid zwart in mijn leven, mijn lievelingskleur, of non-kleur, alsnog zwart is. Iets wat donker, duister en soms complex is, heeft ook een plek in mijn hart. Toch is het zwarte deel in mijn vlecht iets waar ik een groot deel van mijn leven tegen gevochten heb, geen plek heb gegund in mijn hart. Op zich logisch denk ik, omdat het gaat om de dood, en je vooral geleerd wordt dat je toch moet willen leven.
Het feit dat het ging om moeten willen leven, en niet om simpel willen leven maakte het natuurlijk al complexer. Een groot deel van mijn suïcidaliteit heb ik in stilte gevochten, omdat ik mij schaamde dat ik die wil niet had. Ik had mezelf vooral overtuigd dat ik op deze wereld was om andere mensen te helpen dat geluk te vinden, maar dat ik daar niet voor gemaakt was. Maar om alleen zulke dingen aan te vechten maakte het alleen maar zwaarder. Daarbij was mijn tactiek vooral ontkenning en de reactie daarop van mijn suïcidaliteit was om maar groter en groter te worden in de hoop gehoord te worden.
Na jaren gewerkt te hebben, met mijn stille gevecht op de achtergrond, werd ik op mijn 26e opgenomen na een poging, waarbij de 1e barrière doorbrak richting mijn omgeving. Ik begon langzaam mijn familie en vrienden toe te laten in mijn worsteling maar ervaarde op de PAAZ alleen maar meer eenzaamheid en schaamte. Hulpverlening nam mij niet serieus en ik had het gevoel alsnog alleen te moeten vechten. Ik kwam na opnieuw maanden vechten uiteindelijk terecht op een gesloten afdeling, wat heel eng klinkt, maar dit was mijn, onverwachte, veilige haven. De hulpverlening nam mij serieus en creëerde tijd voor mij op het moment dat ik aangaf dat het niet goed ging, zelfs als ik dat met een brede glimlach zei. Hierdoor brak gedeeltelijk de 2e barrière richting hulp. Maar de belangrijkste barrière was de 3e. Dat is namelijk de hulp die ik mijzelf biedt, zonder oordeel.
Iets wat ik later in therapie heb geleerd is dat mijn suïcidaliteit een onderdeel is van mij. Wat in eerste instantie natuurlijk eng was, maar ondertussen een rustgevend iets is geworden. Het heeft namelijk ook een groot deel van wie ik ben gecreëerd. Ik ben ik niet zonder dit deel in mij. Ik heb liefde ontwikkeld voor die zwarte kleur, omdat die mij ook zoveel heeft gebracht. Het heeft bepaalde aspecten in mij ontwikkeld en maakt het dat ik nu met meer genot kan kijken naar de wereld op mijn goede dagen. Op mijn moeilijkere dagen maak ik nu meer ruimte voor zelfliefde in plaats van mezelf te straffen voor een onderdeel in mij die ik niet kan veranderen.
Een andere belangrijke ontwikkeling is dat ik het niet meer alleen hoef te doen van mijzelf. Als ik merk dat ik geen positiviteit meer kan vinden in die zwarte draden, als het allemaal even teveel wordt, schakel ik mijn hulplijnen in. De juiste hulpverlening of familie/vrienden. Dat wat ik op dat moment nodig heb. Zo krijg ik soms wat extra kleuren aangereikt, of zwart met glitters, om in mijn levens vlecht te verwerken.
Max (@voorbijdestandaard)
Omgaan met suïcidale gedachten
*Mijn suïcidale gedachten*
Door trauma’s en een eetprobleem werd ik verhinderd om mijn leven te leiden. Mijn wereld verloor steeds meer kleur. Ik liep rond met een ongelukkige ziel. Ik verweet de somberheid aan mijzelf en daardoor ontstond zelfhaat en een groot schuldgevoel. Dit was de bron voor het ontwikkelen van zelfmoordgedachten. Een stemmetje begon mij zacht gedachten aan de dood in te fluisteren. Ik dacht dat het bij mijn inmiddels grijsgekleurde wereld hoorde. Helaas veranderde het fluisteren in schreeuwen en de stem werd opdringerig. Hij drong mij gedachten aan de dood op en de stem bleef mij onophoudelijk lastigvallen met plannen voor zelfdoding. De wereld om mij heen kleurde van grijs naar zwart, ik raakte depressief en voelde een immense leegte. Dat wat de allesoverheersende stem in mijn hoofd schreeuwde, kon ik niet verdragen. Ik werd gek en wilde dat het stopte, dus de dood begon mij steeds meer te lokken. Op een gegeven moment vernederde, strafte en kwetste de stem mij gedurende de hele dag. Toen werd de wereld om mij heen pikzwart. Het onontkoombare moment, dat de destructieve monsterstem mij volledig in zijn macht had, was aangebroken. Hij had mij ervan overtuigd dat mijn dood de enige manier was om aan mijn ondraaglijke lijden te kunnen ontsnappen. Mijn zelfmoordgedachten werden een obsessie en ik begon plannen te maken. Ik raakte in crisis en wist niet hoe ik met de monsterstem in mijn hoofd moest dealen.
*Helpend bij zelfmoordgedachten*
Gelukkig zijn mijn zelfmoordgedachten naar de achtergrond verschoven en mag ik weer liefde door mijn aderen voelen stromen en lichtpuntjes mogen zien. Toch speelt mijn chronische suïcidaliteit altijd op de achtergrond. Ik wil je drie tips delen, die mij ook nu nog helpen om met mijn zelfmoordgedachten om te gaan. Wat allereerst goed helpt, is een beroep doen op je sociale netwerk. Wanneer ik het nodig heb, bieden mijn naasten mij een luisterend oor en daardoor kan ik mijn gedachten ventileren. Door mijn omgeving bij de strijd in mijn hoofd te betrekken, voel ik mij minder eenzaam. Zij begeleiden mij door een crisis heen en samen zoeken we goede hulp te zoeken. Een tweede tip is het opschrijven van je duisterste gedachten in een ‘zwartboek’. Bij mijzelf merk ik dat er ruimte ontstaat om gezonder te denken, als ik mijn gedachten van mij afschrijf. Ten derde heeft afleiding zoeken mij geholpen. Hierdoor kan ik de gedachtenpieken verdragen. Ik zet zelfzorg in door te gaan mediteren, te wandelen, of creatief bezig te zijn.
*De omgeving*
Het is als omgeving belangrijk om aandacht te tonen in de ander, want een luisterend oor kan al verschil maken. Als je besluit de suïcidaliteit bespreekbaar te maken, heb ik een aantal adviezen. Allereerst adviseer ik je om niet te oordelen over iemands gedachten aan zelfmoord. Ten tweede is het erg belangrijk begrip te tonen. Als laatste is het voor de ander prettig te vragen wat diegene nodig heeft en wat je kan betekenen.
– Sanne (@zebraontheway)
Zelfbeschadiging is para-suïcidaal gedrag. Toen ik dat voor het eerst hoorde klapperde ik met mijn oren. Para suïcidaal. Dat is dan bijna suïcidaal maar niet helemaal. Maar ook geen zelfmoord poging. Iets ertussenin. Ik vond het bijzonder.
Zelfbeschadiging was namelijk bij mij niet para-suïcidaal. Het was suïcidepreventie. Ik had zulke dwangmatige gedachtes die zeiden dat ik dood moest, het beter was als ik nooit bestaan had, ik niet belangrijk was, niemand me zou missen en als ik dood was alles zou stoppen…dat zelfbeschadiging die trein aan negativiteit in mijn hoofd even stopte.
Dus het was suïcidepreventie….of niet….want ik bracht mezelf ook regelmatig in gevaar met mijn zelfbeschadiging. Ook wel eens in dusdanig gevaar dat dat mijn leven had kunnen beëindigen.
Ik begrijp steeds beter waarom ik ooit begon met zelfbeschadiging. Maar ik snap ook steeds beter waarom ik het nodig had in die periode. Ik had het nodig om niet om te vallen. Om te blijven staan. Op een bizar wankele manier. Maar in elk geval om niet te vallen. Ik leerde stukje bij beetje beter voor mezelf te zorgen, trauma’s te verwerken. En ik werd zowaar gelukkig.
Maar ik had nooit verwacht 25 te worden. Nooit gedacht dat ik dat zou ‘halen’. En de avond voor mijn 25e verjaardag raakte ik in paniek. Ik was al 2 jaar hersteld en niet meer suïcidaal / depressief. En toch….zat het die avond in mijn hoofd. Dezelfde dwanggedachte, dezelfde trein als vroeger. Omdat ik een afspraak met mezelf had dat ik nooit die leeftijd zou halen.
Inmiddels ben ik alweer jaren ‘overtijd’ of ‘over datum’ zoals ik het zelf noem. Ik heb geen last meer van dwangmatige gedachtes aan de dood en beschadig mezelf al jaren niet meer. Maar toch, op momenten dat ik het lastig heb….is dat treintje er weer. Niet meer de locomotief van jaren terug die door mijn hoofd denderde op dwangmatige wijze…maar meer een klein speelgoed treintje. Die soms groter lijkt dan hij is. Die af en toe de kop opsteekt en zegt….zou je niet dood willen? Maar ik gebruik dat speelgoed treintje nu…ik ben er niet meer bang voor. Hij is geen grote zwarte locomotief meer. Maar klein, en ik speel met het treintje. Ik speel met de gedachte aan de dood om uit te zoeken waar hij vandaan komt. Vaak uit een intens gevoel van eenzaamheid of waardeloosheid. Die ik vaak kan herleiden aan een trigger of een moeilijk moment die dag of week.
Ik zeg het treintje dat hij niet weg moet. Want als ik het speelgoed treintje in een kastje wegleg wordt het een stoomlocomotief. Ik houd het treintje op schoot en kijk ernaar. Maar ik stap niet in. Ik ga niet mee met deze trein. Ik kijk er gewoon naar en vaak is hij vlak erna weer weg. Ik omarm mijn leven, ik ben gelukkiger dan ooit tevoren. Juist omdat ik weet hoe zwart mijn locomotief ooit was, ben ik dankbaar voor dit kleine felgekleurde speelgoedtreintje.
– Anoniem
Op 16 jarige leeftijd kwam ik voor het eerst in aanraking met suïcidale gedachten. Ik wist niet wat me overkwam. Hoezo dacht ik ineens aan de dood? Ik had mijn eerste toetsweek en was hier super bang voor. Ik wilde niet falen! Volgens anderen zou ik in de bloei van mijn leven moeten staan, moeten genieten, leuke dingen doen. Maar nee, ik was bezig met de dood. Ik ben hier best wel van geschrokken maar durfde er maar moeilijk over te praten. Ik wilde wel praten maar wat moest ik dan zeggen. Ik kon toch niet zeggen dat ik niet meer wilde leven? Dat kon ik de mensen om me heen niet aan doen. Dus hield ik mijn gedachten voor mezelf.
Ik dacht dat het leven niet voor mij weggelegd was. Dat ik niet mocht bestaan en de wereld beter af was zonder mij. Maar ook vooral dat het voor mezelf makkelijker zou zijn. Dat ik dan niet meer zou hoeven vechten tegen mijn gedachten. Niet meer elke dag die super zware strijd tegen het zwarte gat waar ik in zat. Niet meer die duizenden gedachten die tegen elkaar in gingen. Niet meer elke dag maar een lach opzetten omdat ik niet wilde dat anderen me zo zagen.
Ik ging mezelf opsluiten, weg van alle mensen. Zo raakte ik in een isolement en ging me steeds meer alleen ging voelen. Door niet te praten werden mijn gedachten alleen maar sterker en meer van mij. Het zorgde ervoor dat er steeds meer plannen ontstonden en dat de stem in mijn hoofd steeds strenger werd. Meer overtuigd van dat dit mijn geheim was, mijn uitweg, mijn oplossing voor alle problemen. Weg van alles wat nu niet goed ging. Weg van alle angst, weg van mezelf.
Mijn hoofd zat vol, vol met gedachten, vol met ideeën. Hierdoor kon ik niet meer gewoon functioneren, alles was teveel. Ik dacht hier nooit meer uit te komen en het niet te overleven. Ik wist niet meer hoe ik moest leven, ik kon niet meer, ik was op. Klaar met strijden. Totdat iemand me vele jaren later vertelde dat het mijn keuze was. Lange tijd hebben mensen mij gered. Gered wanneer ik het niet meer kon. Daardoor ging ik er vanuit dat mensen me zouden redden. Ze konden me niet altijd blijven redden. Uiteindelijk was het mijn keuze. Hoe hard dat ook klinkt. Het is mijn keuze om in leven te blijven of te kiezen dit niet te doen. Mijn keuze of ik het leven aandurfde en mijn verleden onder ogen wilde komen. Mijn keuze om niet meer te vluchten in de dood. Dit was een zeer heftig en moeilijk besef. Ergens heel erg diep van binnen wist ik dat ik niet dood wilde maar vreselijk bang was voor het leven. Heel diep van binnen was er een klein vlammetje wat niet uit wilde gaan. Ik moest door heel veel pijn en ellende heen om te komen waar ik nu ben. En dat heb ik te danken aan de mensen die mijn vlammetje zagen. Die naast me bleven staan en me niet verlieten. Die het niet van me overnamen, niet oordeelde maar naar me luisterden. Ik kan niet zeggen dat de gedachten nu weg zijn, ze zijn soms nog aanwezig maar ik vecht door!
– Eline (@evdammer)
Iemand waar je veel om geeft is suïcidaal,
hoe is dit als naaste om mee om te gaan?
Een aantal naasten delen hun ervaring over hoe het is om iemand naast je te hebben die suïcidaal is.
Ik herinner het me als de dag van gisteren. Al maanden wist ik dat het niet goed ging met mijn beste vriendin. Ze beschadigde zichzelf regelmatig en had suicide gedachtes. Ze was hier behoorlijk open over naar de mensen die ze vertrouwde en zeker naar mij. Ik kwam erachter dat het fabeltje ‘mensen die erover praten doen het niet’ een dooddoener is. Bijna letterlijk in dit geval.
We woonden ruim 140 km van elkaar vandaan en spraken elkaar bijna dagelijks op de app of belden uren met elkaar. We waren echt hele hele goede vriendinnen. En deelden alles, in goede en slechte tijden. Maar wel met begrip voor elkaars grenzen of kwetsbaarheden als het even niet lukte om contact te leggen.
Toch bekroop mij die middag een gevoel. Er klopte iets niet. Het contact werd de laatste dagen iets meer afgehouden. Ze antwoordde me steeds korter als het ging over haar en vroeg vooral gelijk maar hoe het met mij was. Een ontwijkende manier van zeggen ‘laat me met rust’.
Zo kende ik haar al van de vorige depressieve(re) periodes. Maar dit keer voelde het anders. Ik zat alleen met dit gevoel en durfde het niet met iemand te delen. Bang om haar privacy te schenden.
Toch deed ik het. Die avond sprak ik mijn zorg uit naar iemand die haar niet kende en vertelde welke signalen ik zag: terugtrekken, geen contact meer zoeken, duistere gedachtes hebben (dit deelde ze dan wel weer met me) en vooral geen toekomst voelen. Ze werd onverschillig. Waar we eerder droomden over samen op vakantie, een festival bezoeken of een leuk uitje reageerde ze nu ‘lafjes’.
De volgende ochtend kreeg ik een appje die mijn nekharen overeind deed staan. “Dankjewel voor alles, je bent een goede vriendin”. Op mijn reactie dat ik dat wel wist met een dikke smiley erachter werd niet gereageerd. Vlak erna volgde een berichtje “ik ga slapen, je moet me laten gaan, het ga je goed meissie”. Ik wist wat dit betekende en twijfelde geen moment. Ik belde, appte maar de andere kant van de lijn werd stil…
Ik stond in dubio. Ik wist dat dit een jarenlange wens was van haar. En wist dat ze menig ‘mislukte poging’ achter de rug had. Maar ik wist ook dat als ze zo duidelijk afscheid nam van mij het menens was. Ik wist dat als ik hulpdiensten in zou schakelen ze boos zou worden. Het was echt een dubio…moest ik haar ‘laten gaan’ zoals ze me gesmeekt had.
Ik twijfelde niet langer en besloot de hulpdiensten te bellen. Eerst de behandelaar die haar behandelde en vervolgens de hulpdiensten in haar woonplaats.
Ze werd gevonden, op het randje van de dood. Ze hebben haar gered, ze leeft nog.
Ze leeft nog steeds en is inmiddels gelukkig en hersteld.
Ons contact is nooit meer hersteld. Ze was zo immens boos destijds dat ik haar ‘verraden had’ dat ik haar nooit meer heb gesproken.
Ik weet dat ze boos is, boos was. Maar ergens denk ik en hoop ik dat ze me dankbaar is. Ze is nu uitgegroeid tot de gezonde, prachtige, sterke vrouw die ik altijd in haar zag. Ook in haar zieke periode.
Maar ik heb wel één ding geleerd: ik twijfel nooit meer. Ik bel liever 1x te vaak dan 1x te weinig.
– Anne Fleur
Er is mij gevraagd om op te schrijven hoe het voelt als je kind suïcidaal is en een zelfmoordpoging heeft gedaan.Ten eerste moet ik aangeven dat het geen verrassing was want we zagen dat hij zich afsloot en opnieuw een depressie had, ook tijdens de pubertijd was hij depressief en steeds verder weggleed. Maar wat we ook deden we kregen geen contact en volgens hem ging alles prima als je het vroeg. Wel gingen we op zoek naar mogelijkheden om hem hulp te bieden en te geven maar als je kind volwassen is mag je je in 1 keer nergens meer mee bemoeien en moet hij dat zelf doen ook al was hij daar niet toe in staat. Dat maakt dat je steeds meer in paniek raakt.
Je weet dan dat het slecht gaat maar hij woont op zichzelf en je kunt hem niet meer in de gaten houden zoals je het wel kon in de pubertijd.
Ik kreeg paniekaanvallen als de telefoon ging en ik de telefoon niet meteen vond was het helemaal verschrikkelijk en als ik de telefoon vergeten was dan ging ik weer naar huis om hem op te halen want ik wist dat er een keer een telefoontje ging komen en kon alleen hopen dat hij dan nog zou leven.Dan komt het telefoontje en moet je naar het ziekenhuis en dan ben je blij dat hij er nog is, meteen ook boos omdat ook daar eigenlijk geen hulp is. Zoals de psychiater zei: Niemand wil zijn vingers branden aan een suïcidaal iemand. Dan denk je eerst dat het nu beter zal gaan want ze kunnen hem nu in de gaten houden. Dat doen ze dus niet!
Dan ga je het toch weer zelf doen en ik leefde met de telefoon in mijn hand. Het verdriet overweldigt je en je kunt nergens anders meer aan denken, vergeet zelf te eten om maar op tijd te zijn en met hem te praten en voor hem te zorgen. Slapen doe je ook niet meer want als je je ogen dicht doet zie je hem voor je en ben je bijna de begrafenis al aan het plannen, wie moet je wel en wie moet je niet uitnodigen. Mijn hoofd ging niet meer “uit”.
Naast dat het met hem dus heel slecht ging bracht het mij ook weer terug naar mijn eigen depressies (hij had het niet van een vreemde) en ik had erg veel moeite om hier mee om te gaan. Je herkent hoe het voelt en je weet dat het allemaal “echt” is maar ik had het gevoel dat het allemaal niet waar kon zijn want je wilt gewoon niet dat jouw kind hetzelfde meemaakt als wat jij hebt meegemaakt. Dat moet je dan verwerken terwijl je eigenlijk niet meer kunt nadenken. Ik verdronk, zo voelde dat. Ik kon ook niet verder denken dan een uur of 2 en als ik dat wel moest dan raakte ik in paniek want misschien was hij er dan wel niet meer en wat ging ik dan doen? En daar kon ik geen antwoord op geven.
Toen er voor hem eindelijk hulp kwam moest ik dus mijn eigen demonen onder ogen gaan zien en langzaam ze gaan verwerken en stukje bij beetje weer rustiger worden en niet meer zo bang en zo alert. Dat kostte veel tijd.Ik wist dat het beter ging toen ik een keer mijn telefoon vergat en niet meer in paniek was. Natuurlijk laat het je nooit meer helemaal los maar we leven verder.
– Ouder, anoniem
Je denkt ik schrijf wel even een stukje over suïcide. Maar dan zit je voor je laptop en besef je eigenlijk dat het voor jezelf ook een beetje een taboe is. Ik denk zelfs dat er op ‘de dood’ een sterk taboe ligt, want dat is eng. Moet je nagaan als iemand daar vrijwillig heen wil gaan, nee dat vinden mensen toch lastig om te begrijpen.
Ikzelf begreep dit in mijn kind -en tiener tijd ook niet. Hoe kan het leven nou niet leuk voelen? Niet veel jaar later haalde mijn verleden mij in en mocht ik zelf met deze suïcide monsters vechten. Soms alleen, soms samen met veel andere jongeren die het ook zwaar hadden. Vaak won ik, speelden we quitte (beschadigde ik mezelf) of verloor ik. Het voelt soms als een wonder dat ik nog leef.
Helaas heb ik ook de kant van de naasten mogen ervaren. Veel van mijn medestrijders verloren de strijd uiteindelijk dan toch en gingen naar het land dat iedereen stil probeerde te zwijgen. Het blijft altijd een enorme klap. De grond die onder je verdwijnt, de schrik en later de tranen.
Ik schiet altijd in mijn praktische kant; ik bel de mensen die het behoren te weten en bied mijn hulp aan. De dagen tot de begrafenis wisselen zich af met momenten van puur verdriet, radeloosheid en soms lachen we omdat het allemaal gewoon zó raar is. Want wat is er na de dood, waar gaat diegene dan heen? Is het daar veilig, rustig.. fijn? Oja, en natuurlijk dat schuldgevoel. “Had ik niet wat kunnen doen”.
Als er iets is dat ik van de dood heb geleerd dan is dat, dat hij bestaat. Dat hij écht is en zich niet in een hoekje laat stoppen. Ook heb ik hierdoor geleerd om dankbaar te zijn voor het feit dat ik mentaal en fysiek gezond ben. Ik investeer in mooie momenten met dierbaren, want die kan de dood niet van me afpakken. Dat zijn de dingen die blijven, wanneer ik dan door de tranen heen toch weer moet glimlachen. Want ook al zijn ze er niet meer, ik heb deze mensen wel mogen ervaren, er herinneringen mee mogen delen en intens van ze mogen houden.
~ Maartje
Als hulpverlener wil je graag mensen helpen,
maar hoe help je iemand die er niet meer wil zijn?
Een aantal hulpverleners delen hun verhaal over hoe het is om mensen te helpen die suïcidaal zijn.
Sinds 2007 ben ik werkzaam in de GGZ en behandel ik mensen die worstelen met verschillende problemen. Eindigheid, rust, de dood, suïcide en euthanasie zijn onderwerpen die ik iedere week tegenkom en waar ik actief mee aan de slag ga.
Op de eerste plaats is spreken over de dood bij mij geen taboe en vindt dit altijd plaats zonder oordeel. Ik benoem naar mensen dat ik ook geen recht heb om hier een mening over te hebben. Het leven is immers iets waar de ander eigenaar van is.
Wel ben ik altijd nieuwsgierig wat maakt dat iemand een behoefte heeft aan rust, de dood, of euthanasie. De wens tot suïcide, of een suïcidepoging, is voor de ander zeer ingrijpend. Voor mij als hulpverlener uiteraard ook. Ik gun mensen een fijn leven, een leven waar ze betekenis mogen voelen.
Ik heb mogen leren van de mensen waarmee ik werk dat het gebrek hieraan als een ontzettende leegte kan worden gevoeld. Sommige mensen vertellen mij ook dat ze ‘moe zijn gestreden’. Dat ze behoefte hebben aan rust.
Wanneer ik luister naar de verhalen, en me een voorstelling probeer te maken, begrijp ik deze behoefte vaak heel goed. Als hulpverlener ben ik nooit deskundig over het leven van de ander. Wel probeer ik een deel van de last samen te dragen. Er is vaak een enorme behoefte aan connectie, begrepen worden en aan iemand die een stukje ‘meeloopt’ binnen de eenzaamheid.
Dat wil niet zeggen dat de wens aan de dood vervolgens verdwijnt. Wel kan het gebeuren dat je tijdens ‘de wandeling’ samen iets anders ontdekt. Ik respecteer mensen in hun wens, maar ben altijd eerlijk over het feit dat ik hoop dat we samen iets nieuws tegen komen. Iets dat de moeite waard is, iets wat perspectief geeft. Een expert ben ik zeker niet, maar ik denk te hebben ontdekt dat bovenstaande een fijne werkwijze is voor de ander.
Het helpt om zelf niet bang te zijn voor de dood, of het gevoel te hebben dat je de ander moet behoeden voor de dood. Ik probeer de ander wel te beschermen tegen een impuls, een ongeluk, een moment dat niet meer terug te draaien valt. Daarbij realiseer ik mij ten volle dat ik als hulpverlener er zelden ben op de momenten dat mensen echt heel diep zitten. Ik probeer bescheiden te zijn naar mezelf over de invloed die ik écht heb, maar probeer wel van betekenis te zijn voor de ander.
Hoe gek het ook klinkt, ik vind het werken met de dood (en alles wat daarbij hoort) inspirerend en fijn. Tegelijk is het soms heel zwaar, maar gelukkig doe je het nooit alleen. Een goed steunsysteem thuis en fijne collega’s zijn heel belangrijk. Ook deel ik mijn eigen worsteling op een gezonde manier met de ander. Het is immers niet fijn wanneer de hulpverlener zelf geen gevoel en kwetsbaarheid laat zien. Ik hoop dit werk nog lang te mogen doen.
– Senne Pol
Klinisch Psycholoog – Reinier van Arkel
Cliënten kunnen je in de behandelkamer voor (ethische) dilemma’s plaatsen. En uiteraard bespreken we als hulpverlener deze dilemma’s en vragen met collega’s en de direct betrokken hulpverleners rond de betreffende client. Allemaal precies zoals het staat beschreven in de diverse richtlijnen en protocollen….. Ik wil graag een persoonlijk verhaal met jullie delen. Over wat je in een behandelkamer tegen kan komen waartoe je je dient te verhouden, waar je bepaalde gevoelens en gedachten bij kunt hebben. En dit staat dan meestal niet in de richtlijnen en protocollen…
Ik ben werkzaam als klinisch neuropsycholoog in een instelling voor mensen met een (licht) verstandelijke beperking. Ook in deze sector kom je mensen tegen die zich suïcidaal uiten. Soms is een suïcidale uiting een uitdrukking van beperkte coping. Je gaat samen met de client op zoek naar een oplossing en probeer je het copingsarsenaal uit te breiden. Precies zoals het staat beschreven. Een enkele keer is het een diepe wens die al lange tijd bestaat.
Hierbij moet ik denken aan een client die ik lange tijd in behandeling heb gehad. In periodes meer of minder intensief. Ik ben haar uit het oog verloren omdat ze is verhuisd: de instelling die haar begeleidde had te kennen gegeven haar niet meer te kunnen begeleiden vanwege de intensieve zorgvraag. Heel af en toe vraag ik me nog wel eens af hoe het met haar is.
Ze heeft me vaak aan het denken gezet en ik heb ook veel van haar geleerd. Zo heb ik van haar geleerd hoe makkelijk het is om aan middelen te komen. ‘ Gewoon’ op straat of via internet. Hoe snel je weer dingen in huis kunt hebben als begeleiders net alles in beslag hebben genomen.
Ze heeft me geleerd hoe creatief je kunt zijn in het verstoppen van spullen (en ze was heel creatief). Ze heeft me ook geleerd om vertrouwen te hebben op de momenten dat ik me zorgen om haar maakte (“ ik voel me rot, maar het kan nog rotter hoor!”). En dat ik toch de volgende dag eerst in mijn mailbox keek of ik een bericht van haar of over haar had.
Ik was vooral onder de indruk van haar verhaal. Het stemde me soms verdrietig als ik op de fiets naar huis eraan dacht wat mensen elkaar allemaal kunnen aandoen. Naast psychisch lijden was er bij haar ook sprake van fysiek lijden: ze had letsel overgehouden aan mishandelingen, waar ze blijvend en dagelijks last van had. Daarbij was er ook sprake van een syndroom met bijbehorende fysieke beperkingen. Hoeveel kan een mens eigenlijk dragen?
Op een gegeven moment liet ze me papieren zien van een levenseinde kliniek en vroeg ze me of ik wilde helpen met het invullen ervan. Poeh, ik zat even met mijn mond vol tanden. Op een later moment stelde ze me ook nog de vraag of ik erbij zou willen zijn als ‘het’ werd goedgekeurd. Er was geen familie die ze vertrouwde. Er geen vrienden. Ze wilde op zo’n moment toch niet alleen zijn. En alweer zat ik met mijn mond vol tanden. Hoe eenzaam kun je zijn, dacht ik toen.
Ik heb haar geen antwoord meer kunnen geven. Voordat ik een antwoord voor haar had was ze verhuisd. Ze heeft vast nieuwe goede hulpverleners gekregen. En heel af en toe vraag ik me nog wel eens af hoe het met haar is…
- M.S., Klinisch Psycholoog
113 ; 24/7 anoniem telefonisch contact via 0900-0113, chat en tips voor zelfhulp
Luisterlijn ; 24/7 een algemeen luisterend oor via anoniem telefonisch contact (0900-0767), e-mail en chat
Kindertelefoon ; Tussen 11.00 & 21.00 specifiek voor jeugd tot 18 jaar anoniem telefonisch (0800-0432) & chat
Mind Korrelatie ; Professionele hulp van ma t/m vr tussen 09.00 & 18.00 via telefoon (0900-1450), chat, mail of whatsapp (06-13863803)
Ixta Noa ; Ixta Noa heeft in Enschede, Zutphen, Nijmegen, Groningen & Leeuwarden praktijkhuizen waar ze inloopmomenten bieden, gespreksgroepen, online contact en respijtvoorziening. (Het Respijt is een logeervoorziening voor mensen (18+) met een psychische kwetsbaarheid. Je kunt gebruik maken van het Respijt om op te laden of even op adem te komen voor een duur van enkele dagen tot maximaal twee weken.)
Bij crisis kun je ook contact opnemen met je huisarts, de huisartsenpost of de crisisdienst in je woonplaats.
Vanuit Zebra Voorlichting bieden wij maandelijks gespreksgroepen voor lotgenoten en gespreksgroepen voor ouders & naasten in Enschede & Nijmegen.
Wij maken gebruik van cookies
Wij maken op deze website gebruik van cookies. Een cookie is een eenvoudig klein bestandje dat met pagina’s van deze website [en/of Flash-applicaties] wordt meegestuurd en door uw browser op uw harde schrijf van uw computer wordt opgeslagen.
Wij gebruiken cookies om het gebruik van ons contact en bestelformulier te faciliteren. U kunt deze cookies uitzetten via uw browser maar dit kan het functioneren van onze website negatief aantasten.
De volledige privacyverklaring van Stichting Zebra Voorlichting vind u onder het kopje contact.
