Jezelf snijden om maar wat te voelen. Of om even helemaal niets te voelen. Naar schatting doet 1 op de 6 jongeren het weleens. Sommigen willen met blogs, vlogs en voorlichting zelfbeschadiging uit de taboesfeer halen. Maar hun online foto’s en filmpjes werpen ook de vraag op of ze hiermee niet juist anderen op een idee brengen. “Het is een overlevingsstrategie, niet per se een roep om aandacht.”

Ze was 11 jaar, ongelukkig, alleen en verdrietig. Naar de buitenwereld toe gedroeg ze zich ‘gewoon’ of ‘blij’. Vanbinnen was ze boos en de nare gevoelens kropten zich op. “Op een dag sneed ik mijzelf. Ik dacht dat ik enige op de wereld was die zoiets deed en dat ik knettergek was. Maar voor heel even stopten al die negatieve gedachten en werd het rustig in mijn hoofd.”

Nicole ter Moche is inmiddels 27 jaar, moeder van een kind en oprichter van Zebra Voorlichting. Een stichting in oprichting die lotgenoten, familie, artsen en verpleegkundigen voorlicht over zelfbeschadiging. Steeds meer jongeren die zichzelf snijden, blijkt uit een rondgang op internet, bloggen en vloggen openlijk over de verminkingen die ze zichzelf aan doen.

De oorzaak van automutilatie verschilt per geval. Sommigen kampen met een depressie, anderen met angsten als gevolg van een trauma als seksueel misbruik of hebben een psychische stoornis. Snijden geeft dan rust of een gevoel van controle, vertelt psycholoog Dominique Maciejewski. Zij voegt eraan toe dat snijden nooit als doel heeft dood te willen, al is er onder mensen die zichzelf beschadigen wel een grotere kans op zelfmoord.

Het uit de taboesfeer halen van zelfbeschadiging is nodig, vindt ervaringsdeskundige Nicole. “Jongeren die zichzelf beschadigen durven er niet over te praten. Veel mensen, is mijn ervaring, denken dat mensen zichzelf snijden omdat ze aandacht willen. Zelfs hulpverleners.”

Zij denkt niet dat de foto’s van armen vol krassen en benen vol littekens jongeren juist aanzet tot dit gedrag. “Ik vergelijk het soms met die pro-anorexiasites. Jongeren kijken daarnaar, sommigen gaan misschien een paar dagen niet eten, maar de meesten zullen daarna weer ‘gewoon’ gaan doen.” Bovendien, zegt ze: “Toen ik begon, had je dat hele sociale media gebeuren nog niet. En toch deed ik het.”

Maciejewski vindt het goed daar er blogs en fora zijn waarop ervaringen uitgewisseld kunnen worden. Plaatjes op Instagram van wonden vindt ze wel gevaarlijk. “Dat kan mensen er toe zetten zichzelf te snijden of ze op nieuwe ideeën brengen om zichzelf te verwonden. Ergens is het ook vreemd dat blote vrouwenborsten van sociale media sites worden verwijderd maar dat deze plaatjes wel worden toegelaten.